یک سیستم مدیریت یکپارچه، سیستمی است که سازمان برای مدیریت کلیه امور فرآیندی خود بکار می برد تا بتواند به اهداف سازمان دست یابد و بطور متوازن اهداف ذینفعان خود را برآورد سازد.
تعریف سیستم مدیریت یکپارچه
سیستم مدیریت یکپارچه یا Integrated Management System یا به اختصار(IMS) تمام اجزای یک کسب و کار را به صورت یک سیستم واحد در می آورد تا فرآیند مدیریت و اجرای عملیات های سازمانی را ساده تر سازد. سیستم های مدیریت کیفیت (QMS)، مدیریت محیط زیست (EMS) و مدیریت ایمنی (OHS) بصورت یک سیستم واحد درآمده و در قالب مدیریت سیستم یکپارچه یا همان IMS مدیریت می شوند.
البته نباید به این سیستم ها بصورت سیستم های مجزا که با یکدیگر ترکیب شده اند نگریست، بلکه با استفاده از نقاط مشترکی که دارند به یکدیگر مرتبط اند و این امر از دوباره کاری های فرآیند مشابه در سه سیستم، اجتناب به عمل می آورد.
نقاط مشترک تمام این سیستم ها در قالب IMS شامل منابع (نیروی انسانی، تسهیلات و تجهیزات و سایر منابع) و فرآِیندها (که در سیستم های QMS، EMS و OHS مستندسازی شده اند و در سازمان پیاده می شوند) می شود.
منابع سیستم مدیریت یکپارچه
از منافع اصلی استفاده از سیستم مدیریت یکپارچه وجود المان هایی در سه استاندارد است که یکسان و یا مشابه هستند
- هر سه استاندارد نیازمند کنترل مستندات می باشند
- کنترل داده های ثبت شده در هر سه استاندارد تبیین شده اند
- آموزش، رقابت پذیری و ایجاد آگاهی در هر سه استاندارد مشاهده می شود
- در هر سه استاندارد نیاز به آدیت داخلی داریم
- بازبینی مدیریت در هر سه استاندارد یک ضرورت بحساب می آید
- در هر سه استاندارد به استفاده از سیستم های پایش و اندازه گیری استانداردها اشاره شده است
- توسعه روزافزون یک فاکتور موفقیت در هر سه استاندارد محسوب می شود
- اقدامات پیشگیرانه و اصلاحی، از نیازمندی های ضروری هر سه استاندارد می باشد
از این رو یک سیستم مدیریت یکپارچه می تواند زمان آدیت در سازمان را کاهش دهد چرا که برخی فاکتورها می توانند تنها یکبار پایش شوند بجای آنکه در هر سیستم مدیریت یکبار بطور جداگانه مورد بررسی مجدد قرار گیرند.
با پیشگیری از وقوع دوباره کاری در سیستم ها می توانیم به یک فرآیند مدیریتی کاراتر نیز دست یابیم.
مشخصات اصلی یک سیستم مدیریت یکپارچه
یک سیستم مدیریت یکپارچه زمانی تحقق می یابد که سازمان برای مدیریت جنبه های مختلف عملکردی خود از یک سیستم مدیریت واحد بهره مند گردد.
مشخصات این سیستم شامل موارد زیر می شود:
- محدوده عملکرد آن شامل کلیه فرآیندها و سیستم های سازمان می شود و فاکتورهای سلامتی، ایمنی، محیط زیست، امنیت، منابع انسانی، مالی بازاریابی، روابط عمومی و سایر المان های سازمانی را با توجه به ارزش ها، فرآیندها و اهداف سازمان در بر می گیرد. بازبینی های مدیریتی می بایستی استراتژی و برنامه های کلان را مدنظر قرار دهند.
- ممیزی های داخلی برای کل کسب و کار اجرا می گردد - نه اینکه بطور جداگانه برای هر سیستم مدیریتی اجرا شود.
- بطور رسمی و معمول در یک شیوه نامه سازگار و ثابت با توجه به اهدافش تعریف می گردد .
- از دوباره کاری های مستندسازی به حداقل می رسد تا کارآیی و بهره وری سیستم مدیریت یکپارچه تضمین گردد.
- در راستای کنترل و راهنمای کارا و بهینه ی فرآیندهای سازمان بنا نهاده شده است و از هرگونه دنباله روی بی چون و چرا دوری می گزیند.
- هر بند از سیستم مدیریت، سایر بندهای مدیریتی را نیز مدنظر قرار می دهد و در راستای آن ها عمل می کند. نیازمندی های ذینفعان را از طریق استانداردها، قوانین و سایر تکنیک های مورد نیاز پوشش و در راستای اهداف سازمانی قرار می دهد.
- یک رویکرد یکپارچه به برنامه ریزی با بهره گیری مناسب از راهکارهای گسترده مدیریت ریسک
- مسئولیت پذیری و پشتیبانی یک تیم مدیریتی متحد